Nato
Nepeta nepetella
Lamiaceae Labiaceae
Noms en français : Petit népéta, Népéta à feuilles lancéolées.
Descripcioun :La nato es uno planto pulèu coumuno dins li bàssi mountagno, que trachis souvènt sus li camin, lis esboudèu e li relarg ounte passo lou fedan. Douno un pau d'èr à-n-uno sàuvi emé si fueio gaufrado e sa bono oudour. Li petalo soun blanco picoutado de roso.
Usanço :Li fueio soun manjadisso coume sabourun e se pòu n'en faire de tisano. En Tinìo sèrt pèr "abelhar en brusc" (J.-L. Domenge in LMT, op.cit. p. 60). Tambèn "la nato fai de bouon fen. La racino de nato emé de malvo e d'ounglo-chavalino, es bon pèr garir lous founcles" Ibid.
Port : Pichoto planto lignouso
Taio : 20 à 80 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Nepeta
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 15 à 17 mm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Basso mountagno
- Mountagno mejano
- Colo
- Tepiero seco
Estànci : Subremediterran à Subaupen
Couroulougi : Éurimediterranenco
Ref. sc. : Nepeta nepetella L., 1759
Esteleto(-de-bos)
Stellaria nemorum
Caryophyllaceae
Noms en français : Stellaire des bois, Stellaire des forêts.
Descripcioun :L'esteleto-de-bos subsp. nemorum èi di proun raro dins noste relarg. Se destrìo de la subsp. montana que si bratèio en formo de fueio soun de mai en mai pichoto à flour e mesuro que mountas dins la planto. Apoundèn que li grano porton de gibeto en formo de musclau.
Usanço :Couneissèn pas d'usanço particuliero pèr aquelo planto. Escriéure au site se n'en sabès mai. Tant se pòu que siegue manjadisso e vertuouso coume soun cousin lou mourihoun.
Port : Erbo
Taio : 20 à 50 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Stellaria
Famiho : Caryophyllaceae
Ordre : Caryophyllales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 15 à 20 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 200 à 2200 m
Aparado : Noun
Jun à avoust
Liò : Bos fres
- Prado à rousèu
- Prado umido
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Éurosiberiano
Ref. sc. : Stellaria nemorum L., 1753